29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Pamięci gen. Szembeka

Ocena: 5
1781

Gen. hr. Piotr Szembek znany jest warszawiakom dzięki patriotycznej postawie. Towarzystwo Historyczne im. Szembeków zabiega o wzniesienie pomnika bohatera powstania listopadowego na placu Szembeka.

fot. z archiwum Józefa Melaka

W dzisiejszej warszawskiej dzielnicy Praga-Południe, gdzie w czasie powstania listopadowego toczyły się walki, wiele miejsc mówi o gen. Piotrze Szembeku. W 1927 r. jego imieniem został nazwany plac, przy którym obecnie wznosi się monumentalny kościół Najczystszego Serca Maryi. W 1931 r., w setną rocznicę powstania, narodził się pomysł wzniesienia kościoła, który miał upamiętnić bohaterów narodowych poległych w bitwie pod Olszynką Grochowską. Zawiązany Komitet Budowy Kościoła-pomnika podjął pierwsze działania w celu gromadzenia funduszy i materiałów. Wystosowano odezwę do narodu o wsparcie finansowe. Organizowano uroczyste akademie i występy polskich artystów, urządzano loterie i zabawy, a parafianie kwestowali z puszkami na ulicy. Wreszcie 10 czerwca 1934 r. poświęcono kamień węgielny, a budowę, według projektu architekta Andrzeja Boniego, w stanie surowym ukończono w 1941 r.

Po latach kolejne pokolenia Polaków pragną przypomnieć w tym miejscu gen. Szembeka. – Chcemy, aby w przyszłości na placu Szembeka powstał pomnik generała. Niestety, inicjatywa zatrzymała się w miejscu – mówi Władysław Szeląg, prezes Towarzystwa Historycznego im. Szembeków. Społeczny komitet ds. budowy pomnika gen. Piotra Szembeka ukonstytuował się pod koniec lipca 2012 r. W maju 2013 r. w czasie uroczystości związanych z otwarciem odrestaurowanego placu Szembeka można było zobaczyć projekt pomnika w skali 1:15. Model został wykonany przez prof. Czesława Dźwigaja z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Niestety, do tej pory projekt nie został zrealizowany.

Towarzystwo Historyczne im. Szembeków powstało 14 maja 1990 r. i początkowo działało w rodzinnej miejscowości rodu, w Siemianicach koło Kępna w województwie wielkopolskim. Po czterech latach organizacja przeniosła się do Warszawy. Inicjatorami powstania towarzystwa byli Stefan Melak, Józef Melak i ks. Wacław Karłowicz.

Głównym celem działalności związku jest zainteresowanie ludzi – szczególnie młodego pokolenia – rodem Szembeków. Z inicjatywy Towarzystwa w 2010 r. nadano imię gen. Piotra hr. Szembeka Gimnazjum nr 22 na ul. Boremlowskiej 6/12 w Warszawie; obecnie jest to Szkoła Podstawowa nr 374. Imię gen. Szembeka nosi także znajdujące się nieopodal placu Szembeka centrum handlowe i bazarek.

– Towarzystwo Historyczne im. Szembeków kultywuje pamięć m.in. o gen. Piotrze Szembeku, bohaterze powstania listopadowego, poprzez organizowanie sympozjów naukowych, wystaw tematycznych, współtworzenie programów artystycznych – opowiada prezes Szeląg.

Piotr Szembek urodził się 4 grudnia 1788 r. w Warszawie. Podjął studia w Akademii Wojskowej w Berlinie. Po koronacji cara Mikołaja I na króla Polski, 24 maja 1829 r., został jego adiutantem i dowodził III Brygadą 1. Dywizji Piechoty w Sochaczewie. Po wybuchu powstania listopadowego dołączył do powstańców. Rankiem 3 grudnia 1830 r. gen. Piotr Szembek wkroczył na czele swych oddziałów do Warszawy. Historyk Józef Głębocki tak opisuje te wydarzenia: „Cała Warszawa była w jak największym poruszeniu, widząc pierwszy oddział Wojska Polskiego na jej pomoc spieszący i pierwszego jenerała, który w stanowczy sposób zrywając stosunki z Wielkim Księciem Konstantym i władzami carskimi jawnie na stronę powstania przeszedł. Wówczas to uniesiono okrzyk podległych żołnierzy i ludności Warszawy, który to później w przysłowie się zmienił: «Ufaj Szembekowi, Szembek nie zdradzi»”.

– Generał Szembek został mianowany członkiem Rady Wojennej i gubernatorem Warszawy, funkcję tę sprawował niecałe dwa tygodnie: od 4 do 16 grudnia 1830 r. Po złożeniu dyktatury przez gen. Chłopickiego pełnił tymczasową funkcję zastępcy naczelnego wodza powstania. Jako dowódca 4. Dywizji Piechoty uczestniczył w bitwach pod Wawrem i Olszynką Grochowską – przypomina Władysław Szeląg.

Skonfliktowany z naczelnym wodzem gen. Janem Skrzyneckim podał się do dymisji. Kontynuował działalność wojskową jako ochotnik w korpusie gen. Juliana Sierawskiego. Po dymisji gen. Skrzyneckiego, 10 sierpnia 1831 r. został przywrócony do służby w stopniu generała dywizji, nie odegrał już jednak większej roli w działaniach powstańczych.

Po upadku powstania listopadowego zajął się budowaniem szkoły, prowadzeniem gospodarki rolnej i rozbudową kościoła św. Idziego w rodzinnym majątku w Siemianicach. Zmarł 21 czerwca 1866 r., został pochowany w krypcie rodowej.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter