Córka Marszałka

Zmarła Jadwiga Piłsudska-Jaraczewska – córka Marszałka Józefa Piłsudskiego. Miała 94 lata. Urodziła się 28 lutego 1920 roku w Warszawie. Dzieciństwo spędziła w Warszawie i Sulejówku. Maturę uzyskała w 1939 roku w Gimnazjum Żeńskim im. Wandy Szachtmajerowej, do którego uczęszczała razem ze swoją starszą siostrą Wandą. Już wtedy interesowała się lotnictwem, fascynowały ją samoloty i szybowce. Swój pierwszy model złożyła mając 12 lat. W 1937 roku zaczęła latać na szybowcach, uzyskała wszystkie kategorie. W 1939 na szybowcu „Delfin” pokonała 270 km z Bieszczad na Podlasie. Zamierzała podjąć studia na kierunku inżynierii lotniczej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej.We wrześniu 1939 r. wraz z matką i siostrą przedostała się do Anglii, gdzie dopiero w 1942 roku została przyjęta do Pomocniczej Lotniczej Służby Kobiet. Jako ferry-pilot transportowała różne rodzaje samolotów z fabryk na lotniska bojowe w całej Wielkiej Brytanii oraz uszkodzone samoloty do remontu i złomowania. Przeprowadziła bez żadnego wypadku setki maszyn, wylatała kilkaset godzin za sterami samolotów bojowych, wykonując średnio dwa loty dziennie. Była porucznikiem czasu wojny, została odznaczona Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami.

Studiowała architekturę na Newnham College Uniwersytetu Cambridge. Studia ukończyła w 1946 r. w Polskiej Szkole Architektury na Polskim Uniwersytecie Na Obczyźnie przy Uniwersytecie w Liverpoolu. Studiowała również urbanistykę i psychologię. Wyszła za mąż w 1944 r. za oficera Marynarki Wojennej, kpt. Andrzeja Jaraczewskiego. Mieli dwoje dzieci – Krzysztofa i Joannę, zamężną z Januszem Onyszkiewiczem. Zawsze zaangażowana w polskie życie, po powstaniu „Solidarności” organizowała pomoc dla podziemia. Wróciła do Polski jesienią 1990 r. wraz z mężem i siostrą. Również wtedy decyzję o powrocie podjęła rodzina Krzysztofa Jaraczewskiego.

Wraz z siostrą Jadwiga Jaraczewska założyła Fundację Rodziny Józefa Piłsudskiego. Wspólnie z dziećmi podjęła, trwające wiele lat, starania o zwrot Milusina, domku rodziców w Sulejówku, aby tam urządzić Muzeum Marszałka Piłsudskiego. Niezrozumiałe dla szerokich kręgów kłopoty w tej dziedzinie córka Komendanta przyjmowała z niebywałą klasą i spokojem. O Polsce nigdy nie mówiła źle.

Prezydent Lech Kaczyński odznaczył ją w lutym 2008 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta. Mieszkała na starym Mokotowie, gdzie jeszcze do niedawna można ją było spotkać na spacerach i na modlitwie w kościele św. Szczepana przy ul. Narbutta.

Zmarła 16 listopada 2014 r. w Warszawie.

Sylwia Gawrysiak fot. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku Idziemy nr 47 (479), 23 listopada 2014 r.