Kwestia kredytów hipotecznych waloryzowanych i denominowanych w walutach obcych jest bliska wielu kredytobiorcom.
W latach 2000-2009 w ofertach banków wręcz dominowały propozycje kredytów hipotecznych w walutach obcych, przedstawiane jako bardziej korzystne. Kredytobiorcy mieli na nich zaoszczędzić.
Rzeczywistość okazała się inna. Kredytobiorcy od wielu lat borykają się z rosnącymi ratami kredytu i rosnącym kapitałem kredytu pozostałym do spłaty. Sądy coraz odważniej podchodzą do tematu prawa konsumenckiego, bo przecież kredyty te były zaciągane przez Kowalskich na zakup wymarzonego mieszkania lub domu.
Prawo ochrony konsumenta wypracowane przez wiele lat funkcjonowania Unii Europejskiej, dorobek orzeczniczy TSUE, i orzeczenia polskich sądów zaczynają przeważać na korzyść konsumentów. W sprawach polskich zapadały już orzeczenia korzystne dla konsumentów, słabszej strony umowy kredytowej.
Kolejne orzeczenie TSUE zapadnie 26 kwietnia 2021 r., będzie odpowiedzią na pytania skierowane przez sąd polski w sprawach frankowych.
Również Sąd Najwyższy podjął się kompleksowej odpowiedzi na istotne pytania dla polskich kredytobiorców. Uchwała ma zapaść 11 maja 2021 r. (sygn. III CZP 11/21). Sąd Najwyższy 11 maja 2021 r. ma odpowiedzieć na sześć pytań, istotnych dla polskich konsumentów – kredytobiorców. Nie jest to jedyne aktualnie procedowane postępowanie Sądu Najwyższego w tej sprawie. Toczy się również pod sygnaturą III CZP 6/21, tam Sąd Najwyższy ma odpowiedzieć na zbliżone w treści zagadnienia prawne.
Sama kwestia nieważności niektórych postanowień umów kredytowych wydaje się obecnie przesądzona. Oczywiście każda sprawa jest indywidualnie rozstrzygana przez sądy. Jednak upadek całej umowy kredytowej – zobowiązania zaciąganego na wiele lat – znowu może postawić kredytobiorców w niekorzystnej sytuacji, kiedy bank zażąda zwrotu wypłaconych środków. Dodatkowo banki zapowiadają, a nawet już występują z żądaniem zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z udzielonego kredytu i na te pytania odpowie zarówno TSUE, jak i polski Sąd Najwyższy.
Wszystkie pytania sprowadzają się do rozstrzygnięcia, czy termin przedawnienia się roszczeń banku będzie liczony od daty uruchomienia kredytu, daty zakwestionowania umowy przez konsumenta w sposób świadomy, daty samego wyroku stwierdzającego nieważność. Sposób rozstrzygnięcia może mieć kluczowe znaczenie dla decyzji konsumentów co do kwestionowania mocy wiążącej umowy kredytowej zawierającej niedozwolone postanowienie umowne.
Dodatkowo w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych kwestia dopuszczalności zastąpienia postanowienia umowy uznanego za niedozwolone nie jest jednolicie rozstrzygana. Zgodnie ze stanowiskiem zajmowanym w części orzeczeń zastąpienie takie jest dopuszczalne. W innych postanowienia te są eliminowane i w ich miejsce nie można wprowadzić innych.
Co? Gdzie? Kiedy?
