Upomnienie

Każdy wierzący ma prawo upominać braci w wierze, kiedy dostrzega, że idą w stronę piekła

Upominanie w chrześcijaństwie wygląda niezwykle skomplikowanie. Dziwię się, na przykład, dlaczego tak długo trwają czynności związane z upominaniem jednego księdza. W firmach świeckich uporządkowanie relacji z pracownikiem nie trwa tyle lat.

Każdy wierzący ma prawo upominać braci w wierze, kiedy dostrzega, że idą w stronę piekła. Możliwość ta zamienia się w obowiązek, gdyby Ci wierzący poddani byli jego opiece. Taka powinność ciąży na rodzicach, wychowawcach, przełożonych w pracy, klubie sportowym, drużynie harcerskiej, zgromadzeniu zakonnym, itp.

W sytuacji, gdy upominają rodzice albo przełożeni kościelni, na mocy swej pozycji mówimy o upomnieniu ojcowskim. Ma ono wysoką rangę moralną. Nie wolno zlekceważyć tego upomnienia, bo upomina nas bardzo ważna osoba.

Obok upomnienia braterskiego czy ojcowskiego przełożony kościelny może zastosować upomnienie kanoniczne. Stosuje się je, gdy istnieje zagrożenie zbawienia nie tylko upominanego człowieka, ale również dobra całej wspólnoty Kościoła. Upomnienia kanonicznego udziela tylko kompetentny przełożony. Wymaga się, aby działał on z miłością. Celem ma być poprawa i możliwe uniknięcie kar, jakie mogą zostać nałożone na członka wspólnoty, jeśli dalej będzie działał na szkodę innych wierzących.

Kiedy rodzice upominają dziecko, ważne jest, aby zrobili to we właściwej formie. Zwiększa to szansę, że zbuntowane dziecko, pozytywnie potraktuje upomnienie. Podobnie w Kościele potrzeba, aby upominano we właściwy sposób. Istnieje niebezpieczeństwo, że przełożony będzie miał rację, ale sposób, w jaki ją egzekwuje, będzie nazbyt emocjonalny, poniżający czy nie dość wyrazisty. Aby tego uniknąć, upomnienia kanoniczne zostały obwarowane pewnymi prawnymi ustaleniami. Upominany może uznać, że upominający nie ma racji albo też ma ją w niewłaściwy sposób. Wolno mu wtedy odwołać się do odpowiednich instytucji odwoławczych (rekursy).

Dlatego trwa to wszystko dość długo. Pośpiech bywa złym doradcą. Najważniejsze, aby nie dokonała się niesprawiedliwa pomyłka. Przyjmuje się, że zignorowanie przez duchownego dwóch kolejnych upomnień kanonicznych – może zostać uznane za przejaw uporu duchownego wobec zwierzchniej władzy kościelnej. To z kolei może być podstawą do wyznaczenia kary, zazwyczaj suspensy. Suspensa polega na zakazie lub ograniczeniu kapłanowi możliwości sprawowania przez niego liturgii, nauczania czy zarządzania. Dla Kościoła ukaranie kogokolwiek jest jednoczesnym wezwaniem do modlitwy i pokuty za niego.

ks. Marek Kruszewski Blog ks. Marka Idziemy nr 34 (466), 24 sierpnia 2014 r.