Grecy w Warszawie

Autorski spektakl Ryszarda Peryta według „Odprawy posłów greckich” Jana Kochanowskiego zwraca uwagę szacunkiem dla polskiej i europejskiej tradycji teatralnej i kulturowej. Na małej scenie Teatru Polskiego oglądamy bowiem prawdziwe misterium, odwołujące się do teatru antycznego, renesansowego i rapsodycznego. Peryt skondensował akcję dramatu, usunął niektóre postacie (Odyseusza i Kasandry), a ich niektóre kwestie włożył w usta innych bohaterów. Na niemal pustej scenie aktorzy prowadzą między sobą dyskurs, wypowiadając kunsztownie i z autentycznym patosem swoje kwestie.

Akcja dramatu Kochanowskiego oparta została na „Iliadzie” Homera i opowiada o genezie wybuchu wojny trojańskiej. Do Troi udaje się król Sparty Menelaus, który domaga się zwrócenia uprowadzonej przez księcia Parysa Heleny. Król Troi Priam tchórzliwie uchyla się od podjęcia decyzji, ponieważ ma świadomość, że czynem tym wywoła wojnę z Grekami. Ryszard Peryt wiernie oddaje spór bohaterów na temat lojalności, honoru, sprawiedliwości i dbałości o państwo i wspólne dobro. Dramat Kochanowskiego oparty został na wzorach mitologii antycznej, jednak ojciec poezji polskiej w oczywisty sposób komentował ówczesną rzeczywistość Rzeczypospolitej szlacheckiej; apelował o wyrzeczenie się prywaty i poszanowanie wspólnego państwa. W dramatach antycznych mamy z reguły do czynienia ze starciem dwóch racji i ingerencjami wielu bogów w ludzkie działania, Kochanowski opowiada zaś o dramacie uprowadzonej Heleny i trudnych decyzjach władców Troi i Sparty z perspektywy chrześcijańskiej, co wzbogaca utwór o dodatkowe znaczenia.

Reżyser Ryszard Peryt nie uwspółcześnia akcji na siłę, nie eksperymentuje, wraz z aktorami oddaje tylko piękno strof Kochanowskiego. Antyczny chór zastąpiony został na scenie muzyczną improwizacją wybitnego pianisty jazzowego Włodka Pawlika.


Jan Kochanowski, „Odprawa posłów greckich”. Scenariusz i reżyseria – Ryszard Peryt. Dekoracje i kostiumy – Dorota Kołodyńska. Muzyka – Włodek Pawlik. Wykonawcy: Marta Kurzak, Tomasz Brzostek, Krzysztof Kumor, Bogusław Kierc, Szymon Kuśmider. Teatr Polski, premiera – 23 listopada 2013 r.

Mirosław Winiarczyk Idziemy nr 49 (430), 8 grudnia 2013 r.