Szczególnie upodobała sobie Robespierre’a, którego w pozytywny sposób sportretowała w „Sprawie Dantona” i nieukończonym dramacie „Thermidor”. Ciekawe, że Andrzej Wajda w głośnym przedstawieniu „Sprawa Dantona” w Teatrze Powszechnym w 1975 roku pozostał wierny autorce, stając po stronie Robespierre’a w jego konflikcie z Dantonem. Natomiast w polsko-francuskim filmie „Danton”, ekranizacji tej sztuki, w 1983 roku odwrócił sympatie, potępiając Robespierre’a jako rewolucyjnego fanatyka, a wychwalając Dantona jako tzw. liberała. Film wywołał wówczas skandal we Francji i w Polsce stanu wojennego.
Autorzy „Thermidora” w Teatrze Polskim starają się w miarę wiernie oddać przesłanie sztuki Przybyszewskiej, naładowanej nieznośnie sążnistymi dialogami. Akcja rozgrywa się w jednym pomieszczeniu. Przy wielkim stole siedzą przywódcy, omawiając strategię kolejnych działań rewolucyjnego terroru. Dochodzi do wielkiej debaty przybyłego Robespierre’a (ukazanego tu niemal jako święty charyzmatyk) z młodziutkim Saint-Justem. Nie bardzo wiadomo, dlaczego relacje między nimi nabierają – w ujęciu reżysera – fascynacji miejscami homoseksualnej. W końcu nie wiemy, czy autorka sztuki, zwariowana miłośniczka Robespierre’a, a w ślad za nią twórcy przedstawienia, opowiadają się za przebudową świata za pomocą rewolucji czy nie!
Teatr Polski, Stanisława Przybyszewska, „Thermidor”. Reżyseria – Edward Wojtaszek. Wykonawcy: Sławomir Głazek, Tomasz Błasiak, Szymon Kuśmider, Krzysztof Kwiatkowski, Marcin Kwaśny i inni. Premiera – 7 listopada
 |
Mirosław Winiarczyk |
Co? Gdzie? Kiedy?
