"Ida" ma Oscara

Kontrowersyjna w Polsce „Ida” w reżyserii Pawła Pawlikowskiego przeszła do historii jako pierwsze polskie dzieło nagrodzone Oscarem dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego.

20150223 18:19 mz
fot. PAP/EPA/PAUL BUCK, PAP/EPA/MICHAEL YADA

 
Ostatnie polskie nominacje to „Katyń” Andrzeja Wajdy (2008) i „W ciemności” Agnieszki Holland (2012). – Boże, jak się tu znalazłem? – żartował twórca „Idy”, gdy na gali w Los Angeles odebrał statuetkę z rąk Nicole Kidman i Chiwetela Ejiofora. – Nakręciłem czarno-biały film o potrzebie ciszy, wycofania się ze świata i kontemplacji, a teraz jestem tutaj – w epicentrum hałasu i uwagi świata. Życie jest pełne niespodzianek – dodał Pawlikowski.

Ale dużego zaskoczenia tak naprawdę nie było, bo „Ida” już od kilku miesięcy nagradzana była na kolejnych festiwalach, a w walce o Oscara miała w zasadzie tylko jednego liczącego się przeciwnika – rosyjski obraz „Lewiatan” (wygrał z nią rywalizację o Złoty Glob). Wybór Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej wywołuje jednak w Polsce mieszane uczucia. Wszystko byłoby w porządku, gdyby film Pawlikowskiego oceniać jedynie jako artystyczną fikcję, oderwaną od rzeczywistości historycznej. Jednak losy głównych bohaterek: odkrywającej tragiczną przeszłość kandydatki do zakonu Anny i jej ciotki Wandy, stalinowskiej prokurator, osadzone są w realiach, które domagają się wierności faktom. Tego w „Idzie” brakuje i nieprzygotowani zachodni odbiorcy znowu otrzymają przekaz o tzw. polskim antysemityzmie, prowadzącym do mordowania Żydów. Jeśli więc ten werdykt jest promocją Polski w świecie, to jaką?

Nominowane do Oscara były także dwa krótkometrażowe polskie dokumenty. Oba są zapisami rodzicielskiej codzienności naznaczonej zmaganiami z poważną chorobą. Bohaterką „Joanny” jest blogerka Joanna Sałyga, która w 2012 r. przegrała walkę z rakiem. Obraz Anety Kopacz ukazuje ostatnie dni jej życia spędzone z mężem i synkiem. Z kolei „Nasza klątwa” Tomasza Śliwińskiego przedstawia samego reżysera i jego żonę mierzących się z rzadką i nieuleczalną chorobą ich dziecka, która grozi zatrzymaniem oddechu podczas snu. Statuetka trafiła jednak do Ellen Goosenberg-Kent i Dany Perry, autorek filmu „Crisis Hotline: Veterans Press 1” o operatorach linii kryzysowej dla weteranów amerykańskiej armii. Proamerykański przekaz jest jasny: nagradzamy naszych bohaterów.

Nominowani za zdjęcia do „Idy” operatorzy, Łukasz Żal i Ryszard Lenczewski, przegrali z Emmanuelem Lubezkim, docenionym za jego wkład do „Birdmana”. Właśnie opowieść o usiłującym odbudować karierę dawnym gwiazdorze filmowym święciła triumfy Oscarowej nocy. Dzieło Alejandra G. Inarritu nagrodzono czterokrotnie – poza zdjęciami, za reżyserię, scenariusz oryginalny i jako najlepszy film. Cztery statuetki otrzymał również „Grand Budapest Hotel” Wesa Andersona (za najlepszą scenografię, charakteryzację, kostiumy i muzykę). Najlepszymi aktorami wybrano Eddiego Redmayne’a („Teoria wszystkiego”) i Julianne Moore („Still Alice”), a za role drugoplanowe wyróżniono Jonathana Kimble’a Simmonsa („Whiplash”) oraz Patricię Arquette ("Boyhood"). W kategorii filmów animowanych Oscara przyznano „Wielkiej szóstce”.

Laureaci Oscarów 2015:

Najlepszy film roku: „Birdman”
Najlepszy reżyser: Alejandro Gonzales Inarritu, „Birdman”
Najlepszy scenariusz oryginalny: „Birdman”
Najlepszy scenariusz adaptowany: „Gra tajemnic”
Najlepsza aktorka: Julianne Moore, "Still Alice"
Najlepszy aktor: Eddie Redmayne, „Teoria wszystkiego”
Najlepsza aktorka drugoplanowa: Patricia Arquette,”Boyhood"
Najlepszy aktor drugoplanowy: J.K. Simmons, „Whiplash”
Najlepszy film nieanglojęzyczny: „Ida”
Najlepszy film dokumentalny: „Citizenfour”
Najlepszy krótki film dokumentalny: "Crisis Hotline"
Najlepszy krótkometrażowy film aktorski: „Rozmowa”
Najlepsza animacja: „Big Hero 6”
Najlepsza krótka animacja: "Uczta"
Najlepsze zdjęcia: „Birdman”
Najlepszy montaż: „Whiplash”
Najlepszy dźwięk: "Whiplash"
Najlepszy montaż dźwięku: "Snajper"
Najlepsza scenografia: „The Grand Budapest Hotel"
Najlepsza charakteryzacja: „The Grand Budapest Hotel”
Najlepsze kostiumy: „The Grand Budapest Hotel”
Najlepsze efekty specjalne: "Interstellar"
Najlepsza oryginalna muzyka: „Grand Budapest Hotel"
Najlepszy piosenka: "Glorious”,”Selma"