28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Tam, gdzie ostatnia bitwa

Ocena: 0
7481
Do kilkusetletniej historii cudownego wizerunku Matki Bożej Gułowskiej ostatnia wojna dopisała nowy tytuł – Patronki Żołnierzy Września.
Parafia Nawiedzenia NMP
Odpusty parafialne:
• 8 września Narodzenie NMP;
• dożynki diecezjalne z obrzędem wieńcowym: 16 lipca i 15 sierpnia.


Piękny kościół wznosi się nad całą okolicą. Zarazem smukły i rozłożysty, zaprasza otwartymi drzwiami i kusi barwnym wnętrzem.

– Ostatnie walki 1939 roku toczyły nawet w samym kościele – mówi o. Mieczysław Jankowski, O. Carm, proboszcz w Woli Gułowskiej. Jest zarazem przeorem małej karmelickiej wspólnoty sześciu ojców i braci. Karmelici są tu obecni od stuleci i to oni żegnali 75 lat temu poległych żołnierzy.

Kiedy 5 października 1939 r. Hitler przyjmował w polskiej stolicy defiladę zwycięstwa, niewiele ponad sto kilometrów dalej, na rozległym terenie między Kockiem, Adamowem, Serokomlą i Wolą Gułowską trwała ostatnia, w gruncie rzeczy zwycięska – bo w żadnym razie nie była przegrana – bitwa polskich żołnierzy w wojnie 1939 roku. Dowodził nimi gen. Franciszek Kleeberg (1888-1941), a sława tej bitwy uczyniła z jego żołnierzy bohaterów. Sam generał nazywany jest jedynym wrześniowym dowódcą bez porażki!

W okolice Kocka przeprawił się od Brześcia i Kobrynia i 28 września, utworzył z licznych wciąż jednostek Samodzielną Grupę Operacyjną Polesie, z którą chciał iść na pomoc Warszawie. Kiedy dowiedział się o kapitulacji stolicy, chciał się dozbroić i ruszyć w Góry Świętokrzyskie. Po drodze walczył z wkraczającymi od wschodu Sowietami. Równocześnie od Dęblina w kierunku Kocka wyruszyła niemiecka 13 Dywizja Piechoty Zmotoryzowanej, którą dowodził gen. Paul von Otto.

Gen. Kleeberg przegrupował swoje oddziały pod Wolą Gułowską, by stamtąd przeprowadzić atak na Niemców. W środę 4 października Niemcy rozpoczęli potężne natarcie na linii: Wola Gułowska – Adamów – Krzywda. Cmentarz w Woli Gułowskiej – Turzystwie przekształcił się w teren walki. Karmelicki klasztor i kościół pięć razy przechodziły z rąk do rąk.

Sztab generał Kleeberga przemieszczał się; był w Krzywdzie, w Nowinach, Borkach, Serokomli i w Turzystwie, które płynnie przechodzi w Wolę Gułowską. Kilka kilometrów dalej, we wsi Hordzieżka, opodal Woli Okrzejskiej – tam urodził się i wychowywał Henryk Sienkiewicz – generał pisał ostatni rozkaz.

Pułkownikowi Adamowi Eplerowi, w obecności którego podjął decyzję o kapitulacji, powiedział: „Nic sobie nie mamy do zarzucenia. Zachowaliśmy honor żołnierski do końca. Kiedyś, gdy Ojczyzna zażąda od nas rachunku, będziemy mogli odpowiedzieć na każde pytanie. Niech pan powie swym żołnierzom, że umieli bić się o honor swej Ojczyzny”.

Dowodzący niemiecką dywizją gen. Paul von Otto był zaskoczony i zdziwiony decyzją generała Franciszka Kleeberga. Nie wiedział, że Polakom zabrakło już amunicji.

Dzisiaj na cmentarzu w Turzystwie możemy pomodlić się nad mogiłą żołnierzy tamtej bitwy. Jest w niej pochowany także zmarły w Londynie w 1995 roku płk Epler. Prochy gen. Franciszka Kleeberga, który zmarł w jenieckim szpitalu, zostały w 1969 roku sprowadzone do Polski i spoczęły na cmentarzu wojennym w Kocku, wśród jego żołnierzy. Nad miasteczkiem góruje wyrazisty pomnik generała.

W Woli Gułowskiej pamiątek jest znacznie więcej: przede wszystkim sam kościół i Patronka Żołnierzy Września, którą Matka Boża w Gułowskim Wizerunku została – za zgodą Stolicy Apostolskiej – 5 września 1982 roku, w dniu koronacji, której dokonał kard. Józef Glemp. Obraz był przez Niemców okaleczony w dwóch miejscach, a i kościół był mocno zniszczony. Liczne tablice na ścianach dokumentują walki i obecność gen. Franciszka Kleeberga. Jego żołnierze przez lata spotykali się tutaj w rocznicę bitwy.

– Co roku przyjeżdża do nas Podlaska Pielgrzymka Konna Bobrowniki – Kodeń w hołdzie Kawalerii Rzeczpospolitej – ksiądz proboszcz prezentuje dyplom, który dla parafian z Woli Gułowskiej w podzięce za gościnę zostawił dowódca pielgrzymki, ks. ppor. Dariusz Cabaj. We wrześniu i w październiku odbywają się uroczystości, nierzadko z udziałem kawalerii z całej Polski. Na przyklasztornych łąkach znowu słychać śpiew i rżenie koni…

Naprzeciw kościoła rozłożył się Dom Kultury – Pomnik Czynu Bojowego Kleeberczyków. W nowoczesnych salach muzealnych są pamiątki z bitwy: broń, umundurowanie, multimedialne stoły i interaktywny pokaz walk z hukiem broni i trzaskiem płonących domów. Działa Towarzystwo Przyjaciół Woli Gułowskiej. Jest gdzie przyjechać z ministrantami, z harcerzami, z dziećmi i wnukami.

Jedyna nadzieja

Księdza proboszcza wciąż zdumiewa rozmach, z jakim fundowana była w XVII wieku budowla: zarówno sama świątynia, jak i przylegający doń klasztor dziś już nazywany „starym”. Karmelici mieszkają w nowym domu.

– Gdyby w ten stary włożyć trochę pieniędzy, odgrzybić i wysuszyć, to byłby jeszcze atrakcyjny – rozmarza się o. Mieczysław i nie rozwija tematu. Trudno jest związać koniec z końcem. Większość ludzi młodych wyjechała stąd za chlebem i kto ma teraz utrzymać zabytkowy kościół? Na szczęście, chociaż remont głównego ołtarza ma się ku końcowi. Dobrze, że pomógł marszałek województwa i konserwator zabytków, bo wnioski o dofinansowanie do ministerstwa kultury parafia składała trzy razy – i nic.

– A tu wszystko jest historyczne i problemem jest zawsze wilgoć – proboszcz pokazuje ściany w zabytkowej zakrystii, gdzie zdecydował się zerwać – zgoła niezabytkowe – boazerie, żeby choć trochę obsuszyć mury. Wspaniały kominek w zakrystii niewiele da, bo przecież nikt w nim już nie pali.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter