29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Religia nie dzieli

Ocena: 0
987

Staramy się akcentować to, co od wieków łączyło żydów i chrześcijan żyjących na polskich ziemiach. - mówi ks. prof. Mirosław S. Wróbel, dyrektor Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im.  Abrahama J. Heschela, w rozmowie z Moniką Odrobińską

fot. arch. prywatne S. Wróbla

Podczas otwarcia Centrum Heschela KUL padły słowa, że skoro wszyscy czekamy na Mesjasza – żydzi na jego pierwsze przyjście, chrześcijanie na ponowne – to czekajmy razem. Jak to ma wyglądać w praktyce?

Oczekiwanie razem oznacza wspólną modlitwę, wspólną lekturę Słowa Bożego i wspólną wymianę myśli. To Żydzi jako naród wybrany otrzymali objawienie Starego Testamentu, to od ich przodków pochodzi Jezus – chrześcijaństwo wyrasta z korzeni judaizmu. Otwarcie na judaizm pozwala lepiej zrozumieć osobę i dzieło Jezusa z Nazaretu. Lepszemu poznaniu judaizmu ma służyć Centrum Heschela KUL. Od 17 października 2022 r. działa jako jednostka badawcza o wymiarze edukacyjnym i kulturalnym.

 

Zauważył ją nawet papież Franciszek…

Tak, podczas audiencji generalnej papież z aprobatą i empatią wypowiedział się o międzyreligijnej modlitwie i konferencji, którą zorganizowaliśmy na Majdanku i na KUL w 80. rocznicę akcji „Reinhardt”. O okolicznościach mordu na blisko 2 mln Żydów z punktu widzenia oprawców i ofiar mówili profesorowie z Niemiec i Izraela.

Dotychczas udało nam się także wspólnie świętować Chanukę i Adwent. Przy świecach zapalonych przez rabina i biskupa modliliśmy się głównie o to, by – w kontekście wojny na Ukrainie – światłość zwyciężyła nad ciemnością.

 

Ciekawie zapowiada się współpraca na polu odkrywania Słowa Bożego przez obie strony.

Uruchomiliśmy projekt wspólnego tworzenia żydowskich komentarzy: do niedzielnych Ewangelii pisać je będą rabini, a także uczeni żydowscy i katoliccy. Wierzę, że takie świeże spojrzenie na teksty ewangeliczne otworzy nową przestrzeń interpretacyjną, owocującą wydobyciem mocy Słowa Bożego. W przyszłości chcemy także realizować komentarze do paraszy z Tory Mojżeszowej czytanych przez wyznawców judaizmu w każdy szabat.

 

Polska wciąż jawi się Żydom jako miejsce kaźni. Czy Centrum Heschela KUL potrafi to zmienić?

To już się dzieje! W muzeum Polin doprowadziliśmy do spotkania młodzieży żydowskiej i chrześcijańskiej z Bostonu, Warszawy i Lublina. Nawiązały się kontakty, przede wszystkim jednak udało nam się pokazać młodzieży żydowskiej nie tylko martyrologię jej narodu na polskich ziemiach, ale także naszą kulturę, tradycję i mentalność. Takie spotkania będziemy kontynuować – mamy już zgłoszenia m.in. z Izraela, USA i Argentyny.

 

Patronem Centrum jest „książę polskich chasydów”. Czy – dla równowagi – nie powinno mieć drugiego, katolickiego patrona?

Urodzony w Polsce rabin Abraham Jeshua Heschel – jeden z najbardziej oryginalnych myślicieli XX w. – współpracował przy dokumencie soborowym „Nostra aetate”, przyjmował na wieczerzach szabasowych księży katolickich. Wielu rabinów skłonnych było do dialogu z chrześcijaństwem dopiero po przeczytaniu jego pism.

Katolickim patronem Centrum jest św. Jan Paweł II, którego imię wpisane jest w nazwę naszego Uniwersytetu. On – od dzieciństwa przyjaźniący się z żydami, potem jako profesor naszej uczelni – był żywo zainteresowany dialogiem chrześcijańsko-żydowskim. Namacalnym tego dowodem są jego symboliczne wizyty: w rzymskiej synagodze, przy Ścianie Płaczu czy w Instytucie Yad Vashem.

Nikogo nie powinna też dziwić lokalizacja naszej placówki. Lublin był przesiąknięty kulturą żydowską.

 

„Żadna religia nie jest samotną wyspą” – jak rozumieć słowa Abrahama Heschela w kontekście działalności Centrum?

Nasza działalność nastawiona jest na dostrzeżenie drugiego człowieka, bo niezależnie od religii i wyznania wszyscy jesteśmy dziećmi jednego Boga. W kontekście pracy badawczej i wydawniczej myślimy o publikacjach przybliżających tematykę ratowania Żydów przez polskie duchowieństwo w czasie II wojny światowej. Chcemy stworzyć multimedialną encyklopedię Sprawiedliwych. Planujemy zapraszanie do nas visiting professors oraz wymianę studentów między uczelniami, prowadzenie w spornych kwestiach debat, które, opierając się na rzeczowych argumentach, przybliżą nas do prawdy.

 

Nie grozi to szukaniem kompromisu, synkretyzmem, nawracaniem?

Przeciwnie: dialog międzyreligijny podejmować można tylko wtedy, gdy obie strony mają ugruntowaną tożsamość. Nie chodzi o prozelityzm czy irenizm, ale o spotkanie, dostrzeżenie, jak zharmonizowane są Stary i Nowy Testament. Na tej bazie można dalej wspólnie budować: bronić życia, godności człowieka, strzec pokoju czy walczyć ze złem. Nadrzędnym celem naszej placówki jest zbliżenie religii – po to, by w świetle tej drugiej lepiej poznać swoją tożsamość. Tym, co dzieli, nie jest religia, ale polityka i ideologia. Wspólna modlitwa i refleksja może tylko jednoczyć.

 

Na razie w przestrzeni medialnej sporo z polskiej strony kajania się. Jak dbać o równowagę w dialogu z żydami?

Staramy się akcentować to, co od wieków łączyło żydów i chrześcijan żyjących na polskich ziemiach. Na poprawę naszego wizerunku ogromnie wpłynęła nasza obecna postawa wobec Ukraińców. Żydów także interesują nasze projekty badawcze, czego dowodem jest popularność wydawanych w Lublinie targumów (tłumaczeń i wyjaśnień) Biblii Aramejskiej. Jestem przekonany, że te zainteresowania oraz wspólne projekty badawcze będą nas wzajemnie ubogacać duchowo i intelektualnie.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:

Absolwentka polonistyki i dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim, mężatka, matka dwóch córek. W "Idziemy" opublikowała kilkaset reportaży i wywiadów.

- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter