Papież Franciszek poświęcił kamień węgielny pod Muzeum Polaków Ratujących Żydów

Na dzisiejszej audiencji ogólnej papież Franciszek pobłogosławił kamień węgielny pod budowę Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej k. Łańcuta. Będzie to pierwsza tego typu placówka w Polsce. 2013-11-13 16:38:00
pab / Watykan
fot. EPA/GUIDO MONTANI

Kamień do Watykanu zawiózł Bogdan Romaniuk, wicemarszałek województwa podkarpackiego. – Krótko przedstawiłem historię Rodziny Ulmów i ideę Muzeum, a Ojciec Święty pobłogosławił kamień węgielny – opowiada. – Myślę, że to dzieło dobrze wpisuje się również w słowa papieża o budowaniu relacji chrześcijan i Żydów, wypowiedziane w niedzielę podczas modlitwy Anioł Pański – dodał.

Budowa Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej k. Łańcuta rozpoczęła się w październiku. Obiekt powstanie na zlecenie Muzeum-Zamku w Łańcucie. Inwestycja będzie kosztowała 5,58 mln zł i finansowana ze środków budżetu województwa. Ma być gotowa w marcu 2015 r. Budowę realizuje firma Skanska.

Projekt przygotowała pracownia Nizio Design International, która odpowiada m.in. za aranżację Muzeum Powstania Warszawskiego. Budynek będzie miał kształt długiego prostokąta, zakończonego trójkątnym, ostrym dachem. Bryła obiektu ma wchodzić w głąb ziemi. Przy nim powstanie „sad pamięci”, który ma upamiętniać Polaków i Żydów mieszkających w Markowej, którzy zostali zamordowani w czasie II wojny światowej. W muzeum prezentowane będą historie Polaków z Podkarpacia, którzy udzielali pomocy Żydom.

Muzeum w Markowej będzie nosiło imię rodziny Ulmów, zamordowanej przez Niemców za ukrywanie dwóch żydowskich rodzin. Udostępnione tam eksponaty będą też prezentować relacje polsko-żydowskie przed wojną, w trakcie okupacji, a także stosunki powojenne.

Co roku w Markowej odbywają się obchody rocznicy rozstrzelania rodziny Ulmów i ukrywanych przez nich Żydów. Rada powiatu łańcuckiego ustanowiła bieżący rok Rokiem Rodziny Ulmów z Markowej. Wiąże się on z 69. rocznicą ich śmierci i potrwa do 24 marca 2014 r.

Małżonkowie Józef i Wiktoria Ulmowie mieszkali wraz z sześciorgiem dzieci w Markowej na Podkarpaciu. W czasie okupacji ukrywali w swoim gospodarstwie ośmioro Żydów – pięciu mężczyzn z Łańcuta o nazwisku Szall oraz Laykę i Gołdę Goldman wraz z córką jednej z nich. 24 marca 1944 r. w nocy do ich domu wtargnęli hitlerowcy. Najpierw zamordowali ukrywanych Żydów, a potem całą rodzinę Ulmów, w tym Wiktorię, która była w dziewiątym miesiącu ciąży, a także dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze 1,5 roku.

W 1995 r. Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani tytułem „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”. W 2003 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów, który na etapie diecezjalnym zakończył się w 2008 r. W 2011 r. wszystkie dokumenty trafiły do Watykanu. W 2004 r. odsłonięto pomnik przypominający heroiczność rodziny Ulmów.