Na Czarnym Lądzie

KENIA

Msza św. z udziałem tysięcy wiernych na kampusie uniwersyteckim, wizyta w Biurze ONZ, dzielnicy slumsów Kangemi oraz spotkanie z młodzieżą na stadionie Kasarani w Nairobi – to najważniejsze punkty trzydniowej wizyty apostolskiej Franciszka w Kenii w dniach 25-27 listopada. Papież mówił w tym kraju o wypływającej z wartości ewangelicznych „mądrości dzielnic ubogich”, niesprawiedliwości marginalizacji miejskiej, braku dostępu do infrastruktury i podstawowych usług, obojętności i wrogości, nowych formach kolonializmu, który twierdzi, że kraje afrykańskie są elementami mechanizmu, trybami wielkiej machiny.

Podczas spotkania międzyreligijnego i ekumenicznego w nuncjaturze apostolskiej w Nairobi papież przypomniał, że Bóg, któremu służymy, jest Bogiem pokoju. „Jego święte imię nigdy nie powinno być wykorzystywane do usprawiedliwiania nienawiści i przemocy” – podkreślił. Przypomniał też o barbarzyńskich zamachach islamskich terrorystów z somalijskiego ugrupowania Asz-Szabab na Westgate Mall w 2013 r., na kampus uniwersytecki w Garissie i w Manderze w 2015 r.

Mimo ulewnego deszczu we Mszy św. na kampusie uniwersyteckim w Nairobi wzięło udział ok. 100 tys. Kenijczyków. Uczestniczyli w niej przedstawiciele wszystkich parafii kraju, którzy przyjechali do stolicy 4 tys. autokarów. Przybyli także katolicy z krajów ościennych, m.in. Tanzanii i Demokratycznej Republiki Konga. Wraz z papieżem koncelebrowało ją kilkudziesięciu biskupów i kardynałów oraz około 3 tys. kapłanów w szatach liturgicznych przygotowanych przez kobiety ze slumsu Kangemi. Liturgii towarzyszyły wszystkie kulturowe elementy afrykańskiej tradycji katolickiej: tańce liturgiczne, bębny, a wśród nich popularny kayamba, pieśni wykonywane przez osiemnaście chórów, taneczna procesja z ewangeliarzem.

W homilii papież zwrócił uwagę, że społeczeństwo Kenii od dawna jest obdarzone silnym życiem rodzinnym, z głębokim szacunkiem dla mądrości starszych i umiłowaniem dzieci. „Zdrowie każdego społeczeństwa zależy od zdrowia rodzin” – podkreślił Franciszek i wskazał na konieczność „wspierania rodzin w ich misji w obrębie społeczeństwa i przyjmowania dzieci jako błogosławieństwa dla naszego świata”.

Wielkie „nie” globalizacji obojętności, kulturze degradacji i odrzucenia, która doprowadziła do poświęcenia się bożkom zysku i konsumpcji, wypowiedział Franciszek podczas wizyty w Biurze ONZ w Nairobi. Jest to jedna z czterech głównych siedzib tej światowej organizacji – obok Nowego Jorku, Genewy i Wiednia. Papież sprzeciwił się skandalicznym formom „odrzucenia” i wykluczenia społecznego, jakimi są nowe sposoby niewolnictwa, handel ludźmi, praca przymusowa, prostytucja, handel organami, migracja.

Franciszek nie pominął dramatycznego pytania
o wchodzenie młodych w radykalizm i terroryzm,
uczenie się zabijania
 

Papież zwrócił uwagę, że piękno i bogactwo przyrody Afryki, dziedzictwo jej i całej ludzkości jest stale poważnie zagrożone zniszczeniem spowodowanym przez wszelki ludzki egoizm oraz wyzyskiwanie sytuacji ubóstwa i wykluczenia. Wskazał na nielegalny handel diamentami i kamieniami szlachetnymi, metalami rzadkimi lub o dużej wartości strategicznej, drewnem i materiałami biologicznymi oraz produktami pochodzenia zwierzęcego, jak w przypadku handlu kością słoniową i wynikającego stąd wytępienia słoni. „Zjawiska te powodują zwiększanie się niestabilności politycznej, przestępczości zorganizowanej i terroryzmu. Także ta sytuacja jest krzykiem ludzi i ziemi, który powinien być wysłuchany przez społeczność międzynarodową” – powiedział papież.

Na spotkaniu z młodzieżą Franciszek nie pominął dramatycznego pytania o wchodzenie młodych w radykalizm i terroryzm, uczenie się zabijania. Wskazał, że na pytanie to odpowiedzieć muszą przede wszystkim rządzący; to oni powinni zapewnić młodemu pokoleniu pracę, wykształcenie, aby nie stawało się ofiarą przestępczości, narkomanii, aby młodzi nie odbierali sobie życia, nie dali się zniewolić morderczymi ideologiami. Zachęcił też kenijską młodzież do modlitwy za swych rówieśników, którzy pozwalają się zaciągnąć do radykalnych grup terrorystycznych, ponieważ „Bóg jest znacznie silniejszy niż wszelka rekrutacja”. Wyznał, że w kieszeni nosi zawsze różaniec i małą drogą krzyżową. „Z tymi dwoma czynię, co mogę. Dzięki nim nigdy nie tracę nadziei” – powiedział.

UGANDA

Wizyta Franciszka w tym kraju przebiegała pod znakiem świętych męczenników z XIX w. Karola Lwangi i jego 22 towarzyszy, kanonizowanych 50 lat temu przez Pawła VI. Papież zaznaczył, że celem jego wizyty jest zwrócenie uwagi na Afrykę jako całość, na związane z nią obietnice, nadzieje, jej zmagania i jej osiągnięcia. „Świat patrzy na Afrykę jako na kontynent nadziei” – podkreślił. Spotkał się tam także z prezydentem Południowego Sudanu Salvą Kiir Mayarditem i przekazał swemu gościowi zachęcające orędzie pokoju i pojednania dla tego nowo powstałego państwa.